Monin Mondays:
OR Coffeebars - "Koffie draait om vertrouwen”

Katrien Pauwels is een naam die klinkt als een klok in de specialty coffee-wereld. Samen met haar man Tom Janssen startte ze in 2001 de branderij OR Coffee op om nadien een van Belgiës eerste koffiebars te openen. Hun vier zaken werden intussen overgenomen door broer en zus Ewout en Anse Vanmassenhove van ontbijtketen Oats Day Long.

Café zonder cola

“Eigenlijk begint het allemaal bij Tom”, lacht Katrien. “Zijn grootvader was koffiebrander en als klein jongetje zwierf hij altijd tussen de koffiebonen. Die geur is blijven hangen en toen we elkaar meer dan twintig jaar geleden leerden kennen, vertelde Tom me dat het zijn grote droom was om zelf koffiebrander te worden. 

In een tijd waarin koffie vooral geserveerd moest worden met melk en suiker om het drinkbaar te houden en koffiebranders toch vooral witte, grijze mannen waren, vond ik dat best opmerkelijk.  Nog opmerkelijker was het dat geen van de koffiebranders interesse had in waar de koffie vandaan kwam of hoe die geteeld werd."

“Nog opmerkelijker was het dat geen van de koffiebranders eigenlijk wist vanwaar de koffie kwam of hoe het product geteeld werd. En dat terwijl koffie na water wereldwijd de meest gedronken drank is. Bijna niemand had een idee wat de oorsprong was. 

Van specialty coffee was destijds geen sprake, er waren geen opleidingen of voorbeelden. Na wat research belandde ik bij een koffiebrander in New York die wél al die vragen stelde. Niet veel later zaten Tom en ik op het vliegtuig.  

Eenmaal daar zagen we op elke hoek van de straat coffeebars, weliswaar veel Starbucks en soortgelijke zaken, maar wel plekken waar het integraal draaide om koffie. In België was het horecalandschap nog zeer rigide. Je had een café voor bier, een tearoom voor een pannenkoek en een restaurant voor eten. Plots zagen we zaakjes waar koffie centraal stond en er kranten en magazines lagen. Exact wat wij wilden. Een toegankelijk café zonder cola, daar stonden we zelfs mee in de krant. (lacht)”

Slapen bij de koffieboeren

Maar dan nog heeft het even geduurd voordat de eerste OR Coffeebar in Gent het levenslicht zag in 2008. Intussen hadden Tom en Katrien sinds 2001 een kleine branderij in Aalst waar ze werkten met koffiebonen die ze aankochten bij traders.   

"Wat de brander betreft, wij werken met 2 branders: 1 Probat 60 kg - 1 Probat 22 kg." 

“Gaandeweg begonnen we ons toe te leggen op direct trade. De eerste acht jaar werkten we nog met traders, sinds veertien jaar doen we puur direct trade. Maar dat gaat niet van vandaag op morgen, maar geleidelijk aan.

Alles draait om kwaliteit en op vertrouwen. Daarom werken we enkel samen met koffieboeren die we ook daadwerkelijk bezocht hebben. Want iedereen zegt dat hij enkel de rijpste bessen plukt, maar dat weet je pas zeker wanneer je mee in de manden kijkt. 

Daarnaast zijn er een aantal parameters die we volgen zoals een ethische en een zo duurzaam mogelijke manier van werken, maar het gaat vooral om een klik die je moet hebben. Meestal blijven we bij de boeren slapen. Ook omgekeerd gebeurt het dat ze bij ons op bezoek komen en bij ons logeren. Intussen werken we met negen landen samen van Brazilië tot Rwanda. Dat maakt ons uniek in België.”

Enter Oats Day Long

Omdat Katrien en Tom zich meer wilden toeleggen op het branden van koffie en hun focus niet wilden laten afdwalen, beslisten ze in 2020 om hun intussen vier koffiebars over te laten. De twee zaken in Gent en de andere twee in Brussel werden omgedoopt tot Ana Attento, maar behielden wel OR’s gezellige interieur én hun koffie.

In 2022 zagen broer en zus Ewout en Anse Vanmassenhove hun kans schoon om de vier zaken op hun beurt over te nemen. Vanuit een drang naar gezonde ontbijten stampten zij in 2018 de ontbijt- en lunchzaak Oats Day Long uit de grond. En daar hoorde als vanzelfsprekend koffie bij.

“We werkten echter samen met De Witte Zwaan, ook een fantastische koffiebranderij uit Eeklo. Ze branden traditioneler maar ook erg puur. De bedoeling is om gaandeweg alle zaken onder de naam Oats Day Long te brengen, maar we willen wel telkens de identiteit bewaren. In de vier originele OR Coffee-zaken zal de focus altijd iets meer op koffie liggen en blijven we werken met de koffie van OR. Ook hun expertise en opleidingen nemen we mee”, vertelt Ewout.

Iedereen op zijn gemak

Maar daarnaast zal ook het foodgamma gesynchroniseerd worden. “Zoals de naam zegt serveren we in Oats Day Long allerlei bereidingen met havermout. Van porridge tot bowls en bagels. Alles maken we vers en daarmee proberen we een gezond alternatief aan te bieden. En dat in een warme, gezellige omgeving. We willen dat iedereen zich op zijn of haar gemak voelt. We kunnen heel gericht uitleg geven over de koffie, de manier van processen of bereiden, als de klant dat wil.” 

En OR Coffee? Die blijft branden en mooie samenwerkingen nastreven met zowel koffieboeren als klanten. “Naast horeca, voelen we dat ook meer en meer bedrijven ons weten te vinden. Niet enkel de jonge, creatieve bedrijfjes, maar ook de oudere zakenman met een neus voor gastronomie. Ook die wil geen koffiepadjes meer”, lacht Katrien.

Ana Attento (OR Coffeebars) - 4 locaties:

·        Auguste Ortsstraat 9, 1000 Brussel

·        Jourdanplein 13a, 1040 Etterbeek

·        Dok-Noord 7, 9000 Gent

·        Sint-Pietersnieuwstraat 126A, 9000 Gent

Je koopt de koffie van OR ook bij CRU.

Info: orcoffee.be en www.oatsdaylong.com